Limburgse digitale oplossingen ontlasten de zorg voor diabetici

Chipmunk Health en Procs Medical hebben een gemeenschappelijk doel: de druk op de zorg verlagen met digitale oplossingen voor diabetici..

Nederland telt op dit moment ongeveer 1,2 miljoen mensen met diabetes en de verwachting is dat dit aantal in 2040 toeneemt naar 1,5 miljoen. Een toename van het aantal diabetici betekent meer huisartsbezoeken, controles en medicatie. Ook verhoogt diabetes het risico op hart- en vaatziekten, oog- en voetproblemen.

Er wordt op meerdere vlakken gezocht naar oplossingen om de druk op de gezondheidszorg te verlagen. Zo werkt Erik Duijsens met Chipmunk aan betrouwbare data voor zorg op afstand. Ernest Lempers ontwikkelt met zijn collega’s een simpeler alternatief voor de orthopedische schoen, die diabetespatiënten met voetproblemen vaak moeten dragen. Beide bedrijven krijgen financiële ondersteuning van de regionale ontwikkelmaatschappij LIOF om de stap naar de markt te zetten. We spraken met de ondernemers over hoe zij met hun product de gezondheidszorg ontlasten.

Duurste kwaal

Patiënten met diabetes type 2 kunnen last krijgen van voetproblemen. Ernest Lempers, CEO Procs Medical: “Door ongecontroleerde suiker in je bloed slibben je aderen dicht”, legt hij uit. “Hoe verder van je hart, hoe erger het wordt. Het zenuwstelsel in de benen sterft als het ware af, waardoor de spierspanning in de voet afneemt. De voet zakt uit. Daarmee verdwijnt de dempende functie van de voet en kunnen de uitgezakte voetbeentjes van binnenuit door de huid naar buiten komen.”

Hij gaat verder: “Voetproblemen zijn niet de meest voorkomende kwalen bij diabetes type 2, maar het zijn wel de duurste.” Heeft een patiënt een ontsteking aan de voet, dan is er constant zorg nodig tot de wond weer genezen is. Dat kan lang duren en de patiënt moet hiervoor regelmatig naar het ziekenhuis. Daarnaast krijgen patiënten bij voetproblemen vaak orthopedische schoenen, waar een hoog prijskaartje aan hangt. Bovendien kost het aanmeten van dergelijke schoenen veel tijd. “Dat is een probleem, want de voeten van een diabetici type 2 patiënt worden gedurende de tijd steeds kwetsbaarder”, stelt Lempers. Als patiënten minder mobiel zijn, betekent dat ook dat zij een groter risico lopen op complicaties aan het hart en de ogen.

Siliconen voetbeschermer

Procs Medical ontwikkelt een voetbeschermer, de Procs. Een specifiek voor de Procs ontwikkeld 3D-printproces print van siliconen een exacte kopie van de voet. Deze siliconen vorm omsluit de voet volledig en biedt gerichte ondersteuning. De Procs helpt verzakking tegen te gaan en vermindert de kans op blaren. Patiënten dragen de voetbeschermer in een semi-orthopedische schoen. Het aanmeten van zo’n schoen kost veel minder tijd dan bij een volledig orthopedische schoen. “Daar behalen we dus al voordeel voor zowel de patiënt als de specialist”, stelt Lempers.

Ontstaan vanuit de Nederlandse Antillen

Het idee voor de Procs is ontstaan vanuit het werk van Thomas de Windt, een instrumentenmaker die 15 jaar lang met de hand voetbescherming maakte voor diabetici op de Nederlandse Antillen. “We hebben bijna drie jaar nodig gehad om het handmatige proces te industrialiseren en digitaliseren”, zegt Lempers. Op de campus van Brightlands Materials in Geleen ontwikkelde het team materiaal. Nu is het product klaar voor de klinische testen.

Uitsluiten menselijke vergissingen

Ook het idee voor de Chipmunk vindt zijn oorsprong in het buitenland. Erik Duijsens, oprichter en CEO van Chipmunk, verhuisde met zijn gezin in 2010 naar Canada, waar hij op een andere manier leerde kijken naar zorg op afstand. Het verbaast hem tot op de dag van vandaag hoe weinig aandacht er is voor het betrouwbaar ophalen van data bij de patiënt - terwijl de zorg steeds verder digitaliseert.

Samen met zijn partners ontwikkelde hij daarom de Chipmunk. Een slim kastje dat de patiënt thuis op het internet aansluit. “Dit vormt een veilige tunnel van de gegevens uit de huiskamer naar de spreekkamer van de huisarts.” Verschillende meetapparaten zoals een weegschaal, glucose- en bloeddrukmeter geven automatisch de benodigde data door. De patiënt voert zelf geen data in. “Zo zijn menselijke vergissingen uitgesloten”, licht Duijsens toe. Via Chipmunks medische cloud komen de data beschikbaar voor de zorgverlener en de patiënt.

Duijsens en zijn partners kozen overigens bewust voor Limburg als proeftuin. “Aangezien in Limburg de zorgvraag relatief hoog is”, legt hij uit. “Ook sociaal-economisch gezien speelt er nogal wat. Voor ons de beste plek voor productontwikkeling, want als het, dan lukt het in andere regio’s ook wel.”

Gecompliceerde markt

Beide ondernemers beamen de lange weg om een medische innovatie op de markt te brengen. Duijsens: “Alles moet wetenschappelijk onderbouwd zijn. Daarnaast is het een gecompliceerde markt waar de gebruiker iemand anders is dan de betaler. Dat maakt het erg lastig.”

Gouden zet

Een gouden zet in de ontwikkeling van de Chipmunk was de samenwerking met een grote huisartsengroep, Meditta, die zich richt op de regio Sittard, Roermond, Weert. Binnen deze huisartsengroep werken zo’n 200 huisartsen met ongeveer 350 duizend patiënten. “We kregen meteen 5 huisartsenpraktijken die 50 patiënten ter beschikking stelden met wie we elke stap die we deden konden testen.”

De testgroep groeide uit naar 200. Dat was het moment dat zorgverzekeraar CZ interesse toonde. “CZ wilde weten wat er zou gebeuren als het door een grotere groep werd gebruikt.” Duijsens en zijn team schaalden vervolgens op naar 600 patiënten en kwamen met CZ tot een tarief. Daarmee is het vooralsnog de enige verzekeraar die de toepassing vergoedt. Naar verwachting zullen andere verzekeraars snel volgen, zegt Duijsens. Ondertussen schaalt Chilpmunk Health verder op naar andere regio’s. “In Utrecht zijn we al begonnen en dit najaar starten we in Eindhoven."

Uitbreiden naar andere markten

Dat uitbreiden gebeurt overigens ook richting een totaal andere andere markt. Duijsens: “We meten bij mensen thuis, dus kregen we van een woningcorporatie de vraag of we ook de luchtkwaliteit konden meten. Met ons label Chipmunk Home meten we nu al de kwaliteit van het binnenklimaat in de huurwoningen van een aantal corporaties.”

Eenvoud

Waar Chipmunk al is gevalideerd en zich op de markt begeeft, bevindt Procs Medical zich nog in de fase net voor de klinische testen. De komende 12 maanden gaat de startup samen met het UMC+ dat traject in. De onderzoekers ontwerpen de testen zodanig dat de resultaten ook bruikbaar zijn voor de later benodigde Health Technology Assessment (HTA) waarmee de waarde, effectiviteit en mogelijke vergoeding van de Procs wordt onderbouwd. “We willen zo efficiënt mogelijk werken”, zegt Lempers.

De verwachtingen zijn hoopgevend. “De hoofdonderzoeker van het UMC+ stond een half uur naar onze voetbeschermer te kijken en zei: ‘Dit wordt de oplossing.’ Hij was gewoonweg verbaasd over de eenvoud.”

Samen met LIOF

Beide ondernemers merken dat met LIOF aan hun zijde, dat dat een solide uitstraling heeft naar andere partijen. “Door de financiële steun, zien anderen al snel dat het wel goed zit. Ze gaan eerder met je in zee”, zegt Lempers. Duijsens vult aan: “Als je eenmaal binnen bent, werpt LIOF zich echt op als partner van de ondernemer. Dat merk ik nu we groeien naar een scale-up. Daarbij helpt het dat LIOF aandeelhouder is.”

Tijdens het gesprek ontstaat bij Lempers het idee om de Procs in de toekomst ook aan te laten sluiten op de Chipmunk. Zover is het nog niet, maar beide mannen zijn gedreven om oplossingen te vinden om de gezondheidszorg structureel te ontlasten.